آثار تاریخی یزد
قبه دوازده امام
مقبره تاریخی از جاهای دیدنی یزد در ضلع غربی خیابان امام در محله فهادان و در نزدیکی مدرسه ضیائیه و موزه سکه و مردم شناسی حیدرزاده و خانه لاری‌ها قرار دارد. در سال ۴۲۹ به دستور ابوجعفرعلاالدوله دیلمی بناشده و بنابرنظر برخی ایران‌شناسان شاید پیکر خود او نیز در همین بنا دفن شده باشد. بدنه این بقعه یک چهارضلعی است که به هشت ضلعی تبدیل شده و گنبد بر فراز این هشت ضلعی قرارگرفته است. محراب موجود در داخل بنا فرضیه وجود مسجدی در قرن دوم و سوم را تایید می‌کند.
در داخل محراب سنگی مرمرین قرار دارد که بر روی آن صلوات بر دوازده امام مکتوب شده است. بر گنبد زیبای این مقبره با خط کوفی آیت الکرسی حک شده است. نکته جالب توجه اینکه کتیبه‌ای دراین بنا وجود دارد که تاریخ دقیق ساخت و نام مهندسان سازنده بنا به خط کوفی در آن ذکر شده است. قبه دوازده امام در سال ۱۳۱۳ در زمره آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس بقعه دوازده امام:
یزد، محله فهادان
هزینه ورودی:
رایگان
کسب اطلاعات بیشتر درباره این جاذبه: بقعه دوازده امام یزد
ساباط‌های یزد کجاست؟
در بافت سنتی شهر یزد تقریبا هر خانه دارای بادگیر است تا بادهای خنک در خانه جریان پیدا کنند. اگر در فیلم‌ها و عکس‌ها کوچه‌های مسقف را دیده باشید اینها همان ساباط‌ها هستند. بادگیر و ساباط از مشخصه‌های معماری تاریخی یزد در مناطق گرمسیری است. ساباط ها به دلیل نیمه پوشیده بودن در تابستان با ایجاد سایه محیط را سرد و مطبوع می‌سازند و در سرمای سخت زمستان خانه‌ها و اهالیشان را از سوز سرمای زمستان کویر در امان نگه می‌دارند. ساباط‌ها تکیه‌گاه خانه‌های مجاور خود هستند و به استواری آن کمک می‌کنند و بادهای موسمی این منطقه را نیز تعدیل می‌نمایند. در ورودی کوچه‌های بن‌بستی که دارای ساباط می‌باشند، دری محکم برای امنیت ساکنان تعبیه شده که به آن فضاها دربند میگویند. معمولا در هر دربند چند خانه قرار دارد که باعث افزایش همبستگی و نزدیکی همسایگان میشود.
آتشکده زرتشتیان یزد
از جاهای دیدنی یزد آتشکده زرتشتیان است که از دیرباز زرتشتیان با لباس‌های رنگ روشن، بدون کفش و با آدابی خاص برای عبادت به آنجا می‌رفته اند. آتش این آتشکده، ورهرام، با بیش از ۱۵۳۵ سال قدمت همچنان شعله‌ور است. داخل بنای آتشکده تصاویر زرتشت و جمله‌هایی از کتاب مقدس اوستا به چشم می‌خورد. علت خاموش نشدن آتش، محل نگهداری آن است که به دور از باد و باران و تابش خورشید قرار دارد و شخصی به نام هیربد مسئول روشن نگه داشتن آن است. بازدیدکنندگان از پشت یک دیوار شیشه‌ای می‌توانند آتش فروزان را ببینند.
آدرس:
یزد، خیابان کاشانی
شماره تماس:
03536288386
هزینه ورودی:
برای ایرانی ها5000 تومان؛ برای توریست های خارجی 50.000 تومان
کسب اطلاعات بیشتر درباره این جاذبه: آتشکده یزد با آتشی همیشه فروزان
مسجد جامع یزد
مسجد جامع شهر یزد با ۹۰۰ سال قدمت و بلندترین مناره جهان از شاهکارهای معماری ایرانی و معروف ترین جاهای دیدنی یزد است. شالوده این مسجد بزرگ به پیش از اسلام و عصر ساسانیان و صفویان برمیگردد. در هر گوشه آن یادگاری از دوره‌های تاریخی مختلف برجای مانده است. مسجد جامع یزد با ۹۸۰۰ متر مساحت، شش ورودی اصلی در قسمت‌های مختلف دارد و شامل دو گرمخانه، شبستان، گنبدخانه، دوپایاب و یک صحن بزرگ مستطیل شکل است. از شگفتی‌های مسجد جامع طاق‌های سراسری شبستان‌ها با کاشی‌های معرق و ایجاد روشنایی غیرمستقیم از طریق انعکاس نور از گچ سفید گنبد و دیوارهاست. مرمت مسجد تا دهه اخیر ادامه داشته است.
آدرس:
خیابان امام خمینی، مقابل برج ساعت، انتهای خیابان مسجد جامع
هزینه ورودی:
برای ایرانی ها 4000 تومان و برای توریست های خارجی 30.000 تومان
کسب اطلاعات بیشتر درباره این جاذبه: مسجد جامع یزد
مدرسه ضیائیه یا زندان اسکندر
مدرسه ضیائیه با معماری آذری و قدمتی ۸۰۰ ساله از دیدنی ترین جاهای دیدنی یزد است. این مکان دیدنی در نزدیکی مقبره دوازده امام قرار دارد و اتفاقا هر دو عمارت گنبدهای مشابهی دارند و گویا در گذر زمان روزهای تلخ و شیرین مشترکی را از سر گذرانده‌اند. زندان اسکندر در سال ۱۳۴۶ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است. وجه تسمیه عمارت زندان اسکندر به زمان حمله اسکندرمقدونی برمیگردد که زندانی مخوف بوده است و بعدها با تغییر کاربری از زندانی مرموز و مخوف به مدرسه‌ای نامی تبدیل شده است.
آدرس:
یزد، خیابان امام
هزینه ورودی:
برای ایرانی ها 2500 تومان و برای توریست های خارجی 15.000 تومان
این را نیز می پسندید: نارین قلعه میبد یزد
میدان امیرچخماق یزد
از مجموعه‌های دیدنی در تور یزد میدان، بازار، مسجد، تکیه و دو آب‌انبار حاج‌قنبر و ستی‌فاطمه است. مسجد امیرچخماق (مسجددهوک) قدیمی‌ترین بنای میدان و بعد از مسجد جامع بزرگترین مسجد شهر یزد است. در بازار حاجی‌قنبر مجموعه امیرچخماق پارچه، شیرینی، طلا و فرش فروخته میشود. تکیه امیرچخماق متشکل از چندین غرفه برای تجمع مردم در مراسم مذهبی است و در شرق میدان قرار دارد. ورودی بازار و آب‌انبار از غرفه‌های تکیه است.
آدرس:
یزد، خیابان امام خمینی، چهار راه شهدا
هزینه ورودی:
رایگان
کسب اطلاعات بیشتر درباره این جاذبه: میدان امیر چخماق یزد
نخل امیرچخماق
نخل بندی و نخل گردانی از آیین‌های مذهبی سنتی در یزد است. نخل یک سازه چوبی با ساختاری عظیم و مشبک است. نخل برداری تشییعی نمادین برای شهدای کربلاست. نخل‌های یزد نماد آزادگی و مخصوص برگزاری عزاداری دهه اول محرم هستند. نخل ۴۵۰ساله امیرچخماق که در شرق میدان امیرچخماق قرارگرفته از قدیمی‌ترین نخل‌های چوبی ایران است. وزن نخل امیرچخماق به چند تُن میرسد و برای حرکت دادن آن صدها مرد قوی‌هیکل نیاز است.
کسب اطلاعات بیشتر درباره این جاذبه: نخل امیرچخماق یزد
برج خاموشان یزد(دخمه زرتشتیان)
بر فراز کوه رسوبی دخمه در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی یزد برج سکوت یا خاموشان قرار دارد که یادگاری از باورهای دینی زرتشتیان است. دخمه محوطه‌ای مدور از جنس سنگ و سیمان است و یک درب کوچک آهنی برای ورود و خروج دارد. زرتشتیان اجساد مردگان را در دخمه‌ها قرار میدادند تا خوراک کرکس‌ها شوند. سپس استخوان‌های برجای مانده را در چاهی که در مرکز بناهای مدور دخمه قرار داشت مدفون می‌ساختند. چهل سال است که این روش تدفین منسوخ شده و حالا دخمه‌ها حکم آرامگاه را دارند.
آدرس:
15 کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد، منطقه صفائیه، کوه دخمه
شماره تماس:
035 3823 2724
هزینه ورودی:
5000 تومان
کسب اطلاعات بیشتر درباره این جاذبه: برج خاموشان یزد
بوستان ناجی یزد
یکی از دیدنی‌ترین جاهای دیدنی یزد باغ ناجی از میراث عهد قاجار است که پس از اهدا به شهرداری به شکل بوستانی برای تفرج و گردش شهروندان و بازدیدکنندگان درآمده است. درمیان بوستان عمارتی باشکوه با یک تالار و بادگیر و دو اتاق در طبقه فوقانی و پنج اتاق در طبقه همکف است. این باغ در گذشته مسکونی و متعلق به شخصی به نام ناجی بوده است. باغ دلگشای ناجی در نجف آباد یزد و در مسیر قنات قرار گرفته است.
آدرس:
یزد، بلوار شهید حسن دشتی
آب‌انبار شش‌بادگیر یزد
در شهر کویری و کم‌باران یزد بیش از صد آب‌انبار وجود دارد. آب‌انبار شش‌بادگیر زیباترین آب‌انبار یزد دوهزارمترمکعب ظرفیت داشته و دارای شش بادگیر هشت‌وجهی است. گنبد تخم مرغی شکل این بنای ۱۸۰ ساله جلوه خاصی به فضای آن داده است. از سال ۱۳۵۷ این بنای جذاب در میان جاهای دیدنی یزد در زمره آثار ملی ایران قلمداد می شود.
آدرس آب انبار شش بادگیر یزد:
خیابان دهم فروردین، محله و کوچه شش بادگیر
هزینه ورودی:
رایگان (فقط امکان بازدید از بیرونِ آب انبار می باشد)
کسب اطلاعات بیشتر درباره این جاذبه: آب انبار شش بادگیر یزد
قلعه های یزد
برج و باروی قدیم شهر یزد
برج‌وباروی یزد درواقع حصاری است که در سال ۴۳۲ قمری گرداگرد شهر برای در امان ماندن از هجوم و غارت دشمن کشیده شده است. امروزه از برج‌وباروی یزد که روزگاری نود برج و هر برج بیست مستحفظ داشت چیز زیادی باقی نمانده است. برج ارجنان و برج پاگنده و برج خواجه نعمت از معدود برج‌های برجای مانده از میان جاهای دیدنی یزد هستند. این اثر در سال ۱۳۵۲ به عنوان یک اثر ملی ارزشمند به ثبت رسیده است.
آدرس:
یزد، انتهای خیابان سیدگلسرخ
قلعه مروست یزد
این قلعه در که قدمتش را حتی تا دوران پیشا اسلامی تخمین زده اند بر روی یک تپه مرتفع باستانی به مساحت هشت هزار متر بنا شده است. قلعه مروست دارای حصارهای بلند و کنگره دار به شکل چهار ضلعی است که در سه گوشه ی دیوار آن برج‌های بلندی ساخته شده است. این بنای با ارزش در شهرستان مروست قرار دارد.
قلعه مهرپادین
این قلعه سکونت گاه دائمی نبوده و مردم فقط در مواقع خطر از آن استفاده می‌کرده اند. قلعه مهر پادین که دیوار بسیار بلند و خندقی عمیق داشته محلی مناسب برای در امان ماندن در زمان جنگ بوده است. فضای داخلی قلعه مهرپادین مهریز نیز شامل فضای شاه نشین یا ارباب نشین در بالاترین قسمت بنا (بالای فضای ورودی)، بخش مسکونی (شاه نشین و عام نشین)، فضای عمومی یا مذهبی، انبار نگهداری کالا، اصطبل و... می شود. اتاق‌های طبقه پایین برای نگهداری احشام و طبقه فوقانی با عبور از پله های خشتی و باریک برای سکونت و زندگی مردم بوده است.
زیارتگاه ستی پیر یزد (قلعه اسدان)
این اثر ملی که زرتشتیان به آن هست‌بندان میگویند یک دژ قدیمی متعلق به عصر قاجار است و هرماه زرتشتیان برای برگزاری آیین گاهنبارخوانی در این مکان حاضر شده و با آش و چای و سورگ یا سیرگ (نوعی نان روغنی) از افراد حاضر پذیرایی می‌کنند. به عقیده بهدینان این مکان محل غایب شدن مادر شاهان ساسانی «ستی یا مه ستی» در زمان حمله اعراب به ایران است.
آدرس:
یزد، بلوار دهه فجر، منطقه مریم آباد
خانه های تاریخی یزد با آدرس دقیق
خانه‌های تاریخی یزد از جالب توجه ترین جاهای دیدنی این شهر کویری است. معماری خارق‌العاده و فضای رازآلود و آرام این خانه‌ها شما را به حال و هوای گذشته‌های دور پرواز می‌دهد. معمولا ساخت این بناها با مصالح بومی مثل آجر و خشت صورت گرفته است. برای گچبری‌ها از ملات گچ استفاده شده و در و پنجره‌ها از جنس چوب هستند. تالار، بادگیر، زیرزمین، نارنجستان، پنج‌دری و سه‌دری از شاخصه‌های معماری سنتی شهر یزد است. در ادامه با معرفی ده خانه زیبا و قدیمی شهر یزد همراه شما هستیم.
خانه آقازاده ابرکوه یزد
شما تصویر این خانه و بادگیرهای باشکوه آن را بارها بر روی اسکناس‌های دوهزارتومانی مشاهده کرده‌اید. این خانه با قدمت ۴۰۰سال متشکل از پنج خانه است که دوخانه آن در حال حاضر به عنوان هتل مورد استفاده گردشگران قرار می‌گیرد. بادگیرهای خانه ابرکوه، دوطبقه و از زیباترین بادگیرهای ایران است. بنای هشت‌وجهی کلاه فرنگی بر بام تالار اصلی و کنار بادگیر از شاخص‌ترین قسمت‌های این بناست. زیرزمین خانه ابرکوه بر بستری از سنگ و به صورت دستکند ساخته شده است.
آدرس:
یزد، شهرستان ابرکوه، میدان امام حسین، خیابان شهیدباهنر، کوچه شهید باهنر نوزدهم
کسب اطلاعات بیشتر درباره این شهرستان و جاذبه هایش: معرفی جاذبه های ابرکوه یزد
خانه رسولیان، دانشکده معماری یزد
خانه ۱۰۶ساله حاج کاظم رسولیان از سال ۱۳۶۸ وقف شد و به عنوان بخشی از دانشکده معماری و شهرسازی شهر یزد و محل برگزاری سمینارها و نشست‌های تخصصی مورد استفاده قرار گرفت. قسمت بیرونی خانه شامل تالار، زیرزمین، بادگیر، اتاق ارسی با شیشه‌های رنگی و حوضخانه است. قسمت اندورنی خانه از حیاطی زیبا با حوضی بزرگ در وسط، اتاق‌های سه‌دری و پنج‌دری، کلاه فرنگی و تالار تشکیل شده است. این خانه مدفن پدر علم معماری ایران دکترپیرنیا نیز میباشد.
آدرس:
یزد، خیابان امام خمینی، محله سهل بن علی، کوچه شهید صدوقی
خانه گرامی (مازار) یزد
این خانه از یک حیاط بزرگ و مفصل و یک حیاط کوچکتر و دنج تشکیل شده است. حوض و باغچه وسیع با آب‌نمایی مرتفع، ایوان بزرگ و بادگیر بلند جلوه‌ای رسمی و باشکوه به حیاط اصلی داده است. حیاط کوچک مرکزی برعکس حیاط بزرگ با اتاق‌ها و چنددری‌ها احاطه نشده بلکه فضاها فقط در قسمت شرقی و غربی آن قرار گرفته و از شمال محصور به دیواری با طاق‌نماها و قابهایی زیباست. در جنوب حیاط مرکزی هم یک اتاق قرار دارد اما مرتبط با حیاط اصلی است. فضای مطبخ و انبارهای خانه بخش مشترک هر دو حیاط است.
آدرس خانه گرامی:
یزد، محله سهل بن علی، خیابان قیام، کوچه پشت مصلی
خانه دکتر مهران مرتاض (دانشکده هنر و معماری شهر یزد)
خانه قاجاری مرتاضیون مانند خانه رسولیان به دانشکده هنر و معماری یزد اهدا گردیده و از سال ۱۳۷۷ در زمره آثار ملی ایرانی قرار گرفته است. اولین صاحب این شاهکار معماری جد بزرگ مرتاض‌ها علی آقا شیرازی است. خانه مرتاض دارای دو بخش اندرونی و بیرونی با دو حیاط است که هر کدام ورودی جداگانه‌ای دارند و در عین حال به طرزی ظریف به هم مرتبط هستند. ایوان در حیاط بزرگ و پنج‌دری در حیاط کوچک شاخص‌ترین عنصر فضایی این بناست.
آدرس خانه مرتاضیون:
یزد، خیابان ایرانشهر، کوچه گلچینان، به طرف لردباجوردی و کوچه مرتاضیون.
خانه گلشن یزد (هتل لاله)
از جاهای دیدنی یزد بنای خانه گلشن با قدمتی ۱۲۰ ساله است. این خانه اعیانی که در زمان فعلی تغییر کاربری داده و هتل لاله نام گرفته از سه قسمت اندرونی، بیرونی و نارنجستان تشکیل شده است. خانه تاریخی گلشن ۴۲ اتاق دارد که هرکدام طراحی خاص خود را دارند. سازنده خانه گلشن یزد حاج علی اکبر محله تلی است که پس از احداث خانه، آن را در اختیار دختر و دامادش حاج حسین گلشن قرار داد و به همین دلیل به خانه گلشن شهرت یافته است.
آدرس خانه گلشن در یزد:
خیابان دهم فروردین، محله تل
کسب اطلاعات بیشتر درباره این جاذبه: خانه گلشن یزد
خانه تاریخی عرب زاده یزد (خانه فهادان)
در سفر به شهر تاریخی یزد از خانه قاجاری و باشکوه عرب زاده که با تغییر کابری به موزه حیدرزاده تبدیل شده بازدید کنید. ورودی خانه به یک هشتی گچکاری شده باز میشود که یزدی‌ها به آن کرباس میگویند. معماری این اثر ملی متوازن و زیباست. در گچ‌بری‌های بنای خانه عربزاده از طرح‌های اسلیمی و شعرهای مذهبی مربوط به واقعه کربلا استفاده شده است.
آدرس خانه عربزاده:
یزد، خیابان امام خمینی، کوچه فهادان
خانه ملک التجار یزد (هتل آنتیک ملک التجار)
۱۲۰ سال پیش تاجری ثروتمند و خوشنام که ناصرالدین شاه به دلیل موفقیت چشمگیر او در حوزه تجارت فرش لقب ملک‌التجار به او داده بود؛ برآن شد خانه‌ای منحصربه‌فرد با نقاشی‌هایی خیره‌کننده به سبک عمارت نارنجستان شیراز بسازد. اتاق حیرت‌انگیز آدم و حوا که بر سقف آن نقش فرش ایرانی خوش نشسته، اتاق آیینه با نقش‌های ظریف گچ و آیینه و اتاق یوسف و زلیخا با نقاشی‌های کم‌نظیر با آب‌طلا از جاذبه‌های این مکان دیدنی است.
آدرس:
یزد، خیابان قیام، داخل بازار پنجه علی
کسب اطلاعات بیشتر درباره این جاذبه: خانه ملک التجار یزد
خانه لاری‌ها (موزه اسناد یزد)
خانه اعیانی لاری‌ها با معماری جذاب و مساحت ۱۷۰۰متری از مکان‌های دیدنی شاخص یزد محسوب میشود. این اثر ملی از ۱۵۰سال پیش تا اواخر حکومت قاجار مسکونی بود. در سال ۶۳درغبار بی‌توجهی تبدیل به خانقاه درویشان مسلک نعمت‌اللهی شده بود تااینکه در همان سال، محل سازمان میراث فرهنگی شد و امروزه محل موزه اسناد شهر تاریخی یزد است. سه حیاط سرسبز، غروب نشین، ایوانی بزرگ، یک بادگیر اصلی و چندین بادگیر کوچک در گوشه گوشه بنا وجود دارد.
آدرس:
خیابان امام خمینی، محله فهادان، مجاور عمارت کلاه فرنگی
خانه محمودی یزد
خانه محمودی واقع در خیابان امام خمینی شهر یزد مقابل مسجد چهل محراب قرار گرفته است. بنای چشم نواز و معماری زیبای این خانه با قدمت ۱۳۰ ساله متعلق به عهد قاجار بوده و از سال ۱۳۷۵ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است. در گذشته طایفه ای از تاجران نامی که به عرب های بحرینی شهرت داشتند در خانه محمودی ساکن بوده‌اند ازاین‌رو با نام خانه عرب‌های بحرینی نیز مشهور است. این خانه اینک در اختیار میراث فرهنگی میباشد.
این را نیز می پسندید: معرفی هتل داد یزد
بعضی از خانه های تاریخی یزد مثل خانه افضلی و موزه آب در بخش موزه ها معرفی شده اند.
محله های تاریخی یزد
محله‌های تاریخی یزد با ساباط‌ها و دربندهایی که برای خنک کردن هوا ساخته می‌شدند اما فضا را گرم و صمیمی و نزدیک می‌کردند؛ از جاذبه‌های پرطرفدار مسافران یزد هستند. هر یک از این محله‌های قدیمی در دل خود یک یا چند اثر تاریخی را جای داده‌اند. تعداد محله‌های اصیل یزد بسیار است و ما در این مقاله به ذکر ده مورد از زیباترین و مهمترین آنها بسنده می‌نماییم. با تورگردان همراه باشید.
محله چهار منار یزد
محله چهارمنار وسیع‌ترین محله تاریخی یزد است و تمام آثار آن به ثبت ملی رسیده‌اند. خشت به خشت این محله مهمترین حوادث تاریخ‌ساز شهر یزد را هنوز به خاطر دارند. مسجد میرخضرشاه یا چهارمنار، حسینیه چهارمنار، بقعه سید شمس الدین، بقعه شاد سید رضا، آب‌انبار کوچه بندون، باغ و آب‌انبار دولت‌آباد و مدرسه شاه نعمتالله ولی از بناهای معروف این محله هستند.
محله فهادان یزد
محله فهادان یا جنگل مثل محله چهارمنار از وسیع‌ترین و مهمترین محله‌های سنتی یزد است. در گذشته به نام محله یوزداران هم شهرت داشته است. خانه‌های اعیانی ساخته شده در این محله مثل خانه لاری‌ها، ملک‌زاده و نواب الوکیل نشان از گران‌قیمت و اشراف‌نشین بودن این محله در گذشته دارد. بقعه شیخ احمد فهادان، بقعه دوازده امام، زندان اسکندر، مسجد سقا، مسجد ملازینل، خانه فرجامی، خانه کاشفی و بسیاری از آثار برجسته تاریخی شهر یزد در این محله قرار دارد و آن را به یکی از دیدنی‌ترین مکان‌های یزد تبدیل کرده است.
کسب اطلاعات بیشتر درباره این جاذبه و جاهای دیدنی آن: محله فهادان یزد
